Vergezeld van een lekker zonnetje verlaten we op zondag 4 februari ’s morgens Marrakesh en rijden vanuit de drukke binnenstad via de luxe buitenwijken de stad uit. Ook hier volgen aan de rand van de stad toch ook weer de armoedige huisjes in straten van zand en water. Ik had me voorgesteld dat het in dit deel van Marokko beter zou zijn. De route is mooi en al weldra zien we de witte toppen van de Hoge Atlas verschijnen. In alle dorpjes of leefgemeenschappen is er altijd volop fruit en groente te koop in diverse stalletjes langs de weg of op kleine marktjes. Groente gaat allemaal bij elkaar in een soort afwasbak en dan betaal je per gewicht, meestal rond een euro voor zo’n volle bak. Hetzelfde geldt voor sinaasappels en mandarijnen die werkelijk overal in grote aantallen te koop zijn en bijzonder lekker smaken. Ook missen ze het vervelende waslaagje wat ze in Nederland hebben ..

Als we op camping Zebra in Ouzoud aankomen kunnen we nog even lekker in het zonnetje zitten. Maar dat zal niet lang duren, want er is weer een kou- en regenfront op komst. Het is inmiddels al bewolkt als we rond 3 uur met z’n allen naar de fraaie Cascades d’Ouzoud wandelen, waar á la Walt Disney zelfs in het kleine meertje onder de waterval bootjes varen. Nét als we terug zijn rond 17:30 gaat het regenen en het stopt die avond ook niet meer.

Als we de andere morgen uit het raam kijken, zien we voor de 2^e keer deze reis sneeuw liggen! Maar dat betekent ook dat onze geplande trip naar een bergmeer op 2000 meter waarschijnlijk niet door kan gaan. We blijven die dag op de camping van de Nederlandse eigenaar Paul. Mooi weer even tijd voor wat admi-werk. In de middag maken we nog een rondwandeling langs bloeiende amandelbomen maar op de terugweg begin het alweer te regenen en komen we enigszins nat weer bij de camping aan. ’s Avonds eten we gezellig met een groepje in het sfeervolle camping-restaurant. Het is overal op de hogere gedeeltes hommeles met de sneeuw, er zijn wegen afgesloten of het is te gevaarlijk, dus worden de plannen gewijzigd en gaan we de volgende dag naar Mohammedia, nét boven Casablanca. Van daaruit kunnen we dan verder naar Fes om daar de oorspronkelijke route weer te vervolgen.

Het regent en het is maar 4 graden als we Ouzoud verlaten op dinsdagmorgen. We moeten een pas over van circa 1000 meter. Hans en Nancy hebben met hun truck al voorgereden en melden dat het redelijk te doen is; alleen op het hoogste gedeelte ligt sneeuw op de weg… én een auto op z’n zijkant die de dag ervoor gestrand is. Het is een bijzonder mooie bergachtige route van circa 45 kilometer over de pas, door diepe kloven met mooie vergezichten. Daarna een stukje tolweg tot aan Casablanca. Ook hier toch weer troosteloze ‘sloppen’-wijken en veel niet-afgebouwde huizen die al wel bewoond zijn. Nog veel te doen voor de koning hier lijkt me … Camping l’Ocean Blue klinkt mooier dan het is, maar dat maakt voor ons als camperaars niet zo veel uit, we hebben alles aan boord. Nadat we ons geïnstalleerd hebben maken we een wandeling langs de zee en zien de wilde golven op de rotskust beuken terwijl de zon langzaam in zee zakt. Mooi voor de foto’s …

Als we de volgende dag verder rijden naar Fes, zorgen de zon en de wolkenluchten voor mooie vergezichten op de route. Onderweg krijgen we bericht via de groepsapp dat de oorspronkelijk plaats voor de campers op het centrale Bab Bou-Jeloud Plein niet meer mag van de politie, dus nu moeten we uitwijken naar een andere plek buiten de stadsmuur, gelukkig ook op loopafstand van het centrum. Het is nog steeds niet erg warm, maar het zonnetje schijnt wel en we maken nog even een ommetje door de nauwe steegjes van de souk en verbazen ons over de vele handelswaar die er aangeboden wordt. Aan- en afvoer geschiedt voornamelijk via ezeltjes en handkarren.

Op donderdag lopen we gaan we gezamenlijk via de monumentale blauwe toegangspoort de medina in. Van de politie mogen Hans en Nancy ons niet rondleiden, daarvoor zijn ze al eens aangehouden, dat mag alleen door ‘deskundige’ gidsen, dus lopen we gespreid in kleine groepjes door de kleine straatjes, waar we dan óf door Hans of door Nancy weer subtiel verder doorverwezen worden. We bezoeken eerst de Medersa, een koranschool, gebouwd tussen 1350 en 1357 met mooie mozaïeken en bewerkte cederhouten wanden. Daarna worden we allerlei kleine steegjes doorgeloodst en komen terecht in de leerlooierij. Het lijkt een middeleeuws schouwspel, maar het is gewoon zoals het hier nog gaat. De huiden worden eerst ontdaan van resten vlees en daarna gewassen en geloogd en eventueel gekleurd. Daarna wordt het te drogen gehangen. Het is er erg vies, de mannen lopen met grote stapels lappen en staan bij of in stenen bakken gevuld met water of loog. Soms op blote voeten en met twee verschillende slippers aan. Het is zwaar en vies werk en het is bijna niet voor te stellen dat dit op deze manier nog bestaat!

Wij hebben niet zoveel zin in nog een nacht in het verkeerslawaai van Fes en besluiten met nog een aantal medecamperaars alvast naar de volgende camping te rijden. Geen gek plan blijkt achteraf. Er komt een bericht via de groepsapp dat de politie niet toestaat dat de overblijvende campers nog langer op de parking blijven staan. Dus komt uiteindelijk de hele groep naar camping Zerhoun Belle Vue nabij Moulay Idriss.

Op vrijdag rijden we met de camper naar het stadje Moulay Idriss, zo’n 12 kilometer verderop. Het is een heilige stad met witte huizen (nou ja, inmiddels kunnen ze wel een verfje gebruiken…). Er is weer markt in de kleine steegjes, je kan zelfs een kip uitzoeken die ter plekke de nek wordt omgedraaid en dan in een soort molen gaat om de veren er af te schrapen. Ik hoef het niet te zien … Er wordt hier in de streek de beste noga gemaakt en in brokken van een kilo verkocht. We bekijken de graftombe van Moulay Idriss, waar het stadje naar genoemd is. We mogen niet naar binnen omdat we geen moslim zijn, maar we kunnen de binnenplaats bekijken waar ook weer fraai mozaïekwerk te zien is. We lopen door smalle steegjes en trappen naar één van de hoogste punten van de stad waar we een mooi uitzicht hebben over de huizenwirwar. Op de terugweg komen we langs een echte brood- en banketbakker en omdat de bakker het op de camping heeft laten afweten, kopen we hier allemaal even wat vers brood. Daarna loodst Hans ons naar een olijvenperserij. Al vanaf de straat loopt er een spoor van olijven en olijfolie-drab naar binnen. Hier worden nog op ‘authentieke’ wijze met veel handwerk de olijven tot olie geperst. Je kan hier ook een zelf meegebrachte fles laten vullen met olijfolie, wat velen dan ook doen.

Hierna rijden wij nog even door naar de Romeinse opgravingen Volubilis, een Romeinse stad van circa 6000 jaar voor Christus. Het is de grootste opgraving in Marokko en herbergt fraaie Romeinse bogen en nog een aantal goed bewaard gebleven mozaïeken. Knap staaltje werk voor die tijd … Teruggekomen op de camping lopen we nog een rondje van circa 8 kilometer over de bergen achter de camping.

Op zaterdag 10 februari weer een reisdag van zo’n 250 km. Met de wegen in Marokko is dat beste een flinke dag. We gaan voor ons doen al vroeg op pad, om 9:00 uur. Het eerste gedeelte met veel bochtenwerk door de bergen is erg mooi. Rond de middag kunnen we tijdens de lunchstop via de live-stream op de smartphone de schaatsdames op de Olympische Spelen goud, zilver en brons zien innen. Als we onze weg vervolgen zien we het landschap geleidelijk groener en ogenschijnlijk vruchtbaarder worden, de weg wordt echter hoe langer hoe slechter met heel veel gaten en afgebrokkelde zijkanten. We zien onderweg ook ezel- en handkarren die bij een centrale put water halen in een blauw tonnetje. Als we rond 16:00 uur op de parkeerplaats van het restaurant aankomen hebben we dan ook niet veel puf meer om de fraaie omgeving van Cabo Negro te verkennen en gaan lekker buiten zitten in het zonnetje met een biertje. ’s Avonds hebben we gezamenlijk met de groep een heel gezellig afscheidsdiner in het restaurant waar de ruimte door een open haardvuur verwarmd wordt.

De volgende morgen is het weer vroeg op om nog zo’n 50 kilometer naar de haven in Tanger Med te rijden. We vertrekken om 8:30 en rijden in konvooi. De route ernaar toe is prachtig en het is dan ook jammer dat we hier niet meer tijd aan kunnen besteden. Met één smartphone proberen we de rit van Sven op de 5000 kilometer te volgen, de andere hebben we nodig om foto’s van de omgeving te maken… Ondertussen appt zoonlief vanuit Australië ook dat Sven goud heeft … heerlijk, die wereldwijde communicatiemogelijkheden !

Aangekomen in de haven wachten weer een lading formaliteiten, de camper moet weer uitgevoerd, loketje na loketje werken we af, dan moet de camper nog door de scan want wie weet hebben we een vluchteling aan boord …. Hierna kunnen we in de rij voor de boot. We zouden om 11:00 uur vertrekken, maar om één of andere reden wordt alles wat uit de boot komt nogal uitgebreid gecontroleerd. Ook van de vrachtwagens die er weer in moeten wordt in de cabine en onder de truck alles gecheckt. Tegen 14:00 uur varen we dan eindelijk weg en een kleine 1,5 uur later kunnen we aan wal in Algeciras. Nog even weer paspoortcontroles en gesnuffel van de drugshond en dan kunnen we het Europese vasteland weer op. We zien de volgeladen busjes en auto’s al weer staan die naar Marokko gaan. We weten nu dat het spullen zijn voor de families die daar veelal in armoede leven. Op de boot hebben we al afscheid genomen van de groep. We rijden in een halfuurtje naar La Linea waar we een plek vinden met uitzicht op het haventje vóór ons en grote rots van Gibraltar achter ons. De komende tijd maar eens alle indrukken van de Marokko-reis verwerken, een wasmachine opzoeken en morgen of overmorgen de Engelse enclave Gibraltar bekijken.

Wordt vervolgd …