In de haven van Motril, met de witte toppen van de Sierra Nevada op de achtergrond wachten we op Hans en Nancy van Expedition Far East die met hun 4W-drive truck de reis zullen begeleiden. Na de kennismaking op zondag met de mede-avonturiers en de briefing met borrel op het strand, maken we op maandag 22 januari de overtocht. We worden vlotjes de boot op gedirigeerd en circa 4 uur later zijn we in Mellila, een Spaanse enclave in Marokko. Omdat het circa 19:00 uur is als we van boord gaan en al bijna donker, maken we een overnachtingsstop op een parkeerterrein aan de rand van de stad. De volgende ochtend rijden we om 6:30 in konvooi naar de Marokkaanse grens. We zijn met 9 campers en 17 personen. Er moeten nogal wat formaliteiten afgehandeld worden. Er is een veelheid aan douanebeambten en politie op de been. We moeten in de campers blijven. Op een gegeven moment moeten we allemaal de wegenkaart inleveren. Deze (Duitse) kaart is kennelijk sinds kort (naast de Michelinkaart) ook verboden omdat er een omstreden (woestijn-)gedeelte van Marokko op te zien is. De koning wil het toerisme bevorderen, maar dan lijkt ons dit niet de handigste manier …. Er worden willekeurig wat campers van binnen bekeken, ook de onze… De agent in kwestie schijnt wat met een zaklantaarn langs de kastjes en wil even de toiletruimte zien. Ik doe nog maar een keukenlaatje voor hem open en dan is ’t ie tevreden. Heeft ie gelukkig de wijnkelder niet gezien… Na een kennelijk zeer snelle afhandeling van circa 1,5 uur mogen we verder rijden.

Het is een ware cultuurschok als we Marokko binnenrijden. Er is een enorme drukte op straat. Overal rijden en staan auto’s, ezelwagentjes en mensen en er ligt veel afval langs de straat. Daarna maken we een stop in Oujda waar we met hulp van Nancy in een piepklein telecomwinkeltje allemaal voorzien worden van een Marokkaanse simkaart in onze smartphones. Dat communiceert wat handiger en uiteraard goedkoper … Hierna kan ieder zijn eigen route en tempo rijden. Aan het eind van de dag parkeren we de campers in de woestijn in het zand van het plateau du Rekkam, niet ver van de Algerijnse grens. Het is er oorverdovend stil en ’s avonds is er alleen het licht van de maan en de sterren.

De volgende dag rijden we verder en maken een tussenstop in Bouârfa waar we tanken en wat brood en fruit en groente inslaan. Veel ezelwagentjes, de wat modernere variant met een bromfiets ervoor en overal lopen mensen kris kras over straat. Veel opschriften zijn in het Frans wat het wel iets gemakkelijker maakt, want die Arabische tekens hebben we voorlopig nog niet onder de knie …

We rijden verder over het op circa 1200 meter hoog gelegen plateau du Rekkam en moeten langs 4 politiecontroleposten. We moeten dan een ‘fiche’ afgeven waar al onze gegevens alvast ingevuld zijn en waar ons Marokko-nummer op staat wat bij de grens in het paspoort gezet is. De meeste agenten zijn allervriendelijkst, spreken Frans en vaak ook Engels, vragen soms waar we heen gaan en wensen ons een goede reis. Even na de middag komen we aan in Figuig, wat in het zuidwestelijke punt tegen de Algerijnse grens aan ligt. We overnachten op een soort camping bij een hotel in het stadje. Gezamenlijk maken we een wandeling langs de oase, een plantage met dadelpalmen en een ingenieus, deels ondergronds, bewateringssysteem. We bekijken ook de Ksar Zenaga, een architectuur waarbij de huizen zijn opgetrokken uit gestampte aarde en leem met overdekte gangen waardoor het er altijd lekker koel is. Nog steeds bewoond en het ziet er povertjes uit in onze ogen.

Op donderdag gaan we weer terug via Bouârfa en rijden naar de Source Bleue de Meski waar we overnachten in een oase van palmbomen die gevoed wordt door een natuurlijke bron, die weer in een bassin op de camping uitkomt. Mohammed en zijn familie, inmiddels vrienden van Hans en Nancy, ontvangen ons hartelijk. Er zijn ook wat winkeltjes op het terrein en uiteraard willen ze graag dat we wat kopen. Zo graag dat ze dat ongeveer elk half uur komen vragen … Ruilen kan ook, sokken, T-shirts of koffie, het is allemaal welkom.

’s Avonds gaan we eten bij de familie Mohammed die iets verderop in het, in onze ogen, armoedige stadje woont. Kleine kale huisjes en weggetjes van zand en stenen er tussen door. Met z’n 17-en schuiven we aan de fraai gedekte tafel en krijgen eerst een salade met lekker Marokkaans brood. Daarna de bekende tajine stoofschotel met couscous, aardappel, groenten, kruiden en met of zonder kip- of kalfsvlees en een glas water erbij. Als toetje een schaal met appels en mandarijnen. De bediening bestaat uit Mohammed en zijn zonen of neven, de vrouwen koken en doen de afwas. Als we later in de keuken mogen kijken (alleen de vrouwen dan) blijkt dat ze de afwas met 4 of 5 vrouwen gebukt staan te doen bij een teiltje op de grond …. Daarna worden we meegenomen een paar huizen verderop naar een ruimte wat een heus oldtimer muziekmuseum lijkt te zijn. Anno ontdekt zelfs een gitaar waar de Beatles ooit mee speelden. Er zijn banken, stoeltjes en er zijn muzikanten! Er komt zelfs een kennelijk internationaal bekende musikant: “Mouloud El Meskoul” en er wordt Sahara en Afrika muziek gespeeld, wat verrassend goed klinkt. Regelmatig wordt er gewisseld van muzikant of schuiven er andere aan en worden allerlei acts en dansjes gedaan waar we af en toe aan mee doen. Heel bijzonder …

Op vrijdag de 26^e januari wandelen we naar de ruïnes van Meski, eigenlijk het oude dorp. Vanwege de moeilijk bereikbare ligging is het nieuwe dorp verderop gebouwd. Zo’n 75 jaar geleden was hier de laatste bewoning. De rivierovergang via een bruggetje van palmentakken blijkt weg te zijn. We moeten dus over de rivier via stapstenen. En dat blijkt niet voor iedereen even simpel … Mohammed vertelt van alles over de ruïnes en de palmenoase erachter. Op de terugweg zien we de vrouwen van het dorp de was doen in de rivier. Dit is zoals het nog steeds gebeurt hier! Jammer genoeg mogen we geen foto’s hiervan maken. In dit deel van Marokko kan je beter man zijn, lijkt mij …

Wanneer we later weer met ons mobiele huis op pad gaan, zien we onderweg de ‘Oasis du Ziz’, een prachtige gedeelte met palmentuinen, groentetuintjes en verschillende ‘nederzettingen’ in een ‘kloof in het woestijnlandschap van circa een kilometer breed en circa 20 kilometer lang. We maken een tankstop in Erfoud en parkeren in het centrum. Op zoek naar brood worden we aangesproken door een Marokkaan die wel weet waar we dat kunnen halen. Hij loopt voor ons aan in rap tempo allerlei kleine steegjes door en uiteindelijk belanden we in een …. jawel … een bakkerij. We kopen vier broden voor 10 dirham, dat is ongeveer één euro. We denken dat de ‘wegwijs-marokkaan’ nu wel geld van ons wil, maar deze blijkt alweer vertrokken. Aan het eind van de middag melden we ons bij een afgesproken plek, vanwaar we in konvooi achter de 4WD Truck van Hans en Nancy aan over een onverharde piste naar onze overnachtingsplek in de woestijn rijden. Nog even flink gas geven om over wat los zand te komen en we staan …. met uitzicht op de rode duinen van ‘Erg Chebbi’. Rond zonsondergang is er briefing boven op een duintop. Het blijkt de gewoonte te zijn in de woestijn om te proosten wanneer de zon ondergaat. Hans en Nancy hebben voor wijn en heerlijke hapjes gezorgd en de sfeer zit er ondanks de koude wind goed in.

De volgende morgen klauteren we met z’n allen naar een hoge duintop en bekijken rond 8:15 de zonsopgang. We worden beloond met een fantastisch uitzicht en een fraaie zonsopgang. Om 11:00 uur komt Ibrahim met z’n dromedarissen langs en wie dat wil kan een tochtje maken door de duinen. Vooral het opstappen levert hilarische taferelen op, want zodra het beest iets op z’n rug voelt, gaat ie staan. Ja, en als je dan nog net niet zit, is dat even lastig …. Het is zonnig ondanks dat er bewolking voorspeld was en Ibrahim en zijn helpers maken er een feest van. Ze weten precies hoe alle smartphones werken en maken mooie foto’s van en voor ons. Er zijn hier veel telecommasten in de woestijn, dus internetten, m’n werk doen en whatsappen is geen probleem. Ook onze schotelantenne functioneert goed. Tot onze eigen verbazing kunnen we hier in het zuiden van Marokko midden in de woestijn (via Astra 3) het NK schaatsen op de tv zien.

Alle indrukken zijn eigenlijk teveel om in een blog te verwerken, maar hopelijk geeft dit enig idee. Wordt vervolgd …